کتاب اهمیت بررسی سطح فلزات سنگین غیر ضروری در زنجیره غذایی
کتاب اهمیت بررسی سطح فلزات سنگین غیر ضروری در زنجیره غذایی
اهداف هزاره سوم که توسط سازمان ملل متحد به عنوان اهداف جهانی برای توسعه پایدار تعیینشدهاند، در درجه اول بر کاهش گرسنگی در جهان و تأمین غذا برای همه تأکید مینمایند. چالشهای موجود از جمله کمبود منابع، فقر، بیماریها، تخریب و آلودگی محیطزیست، … هر یک به نوعی تهدیدی برای حق توسعه و امنیت انسانی، ملی و بینالمللی است. UNFAO (سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد) اعلام کرده که جمعیت گرسنه جهان بهطور تصاعدی در حال افزایش است و تعداد افرادی که از سوءتغذیه مزمن رنج میبرند روز به روز بیشتر میشود. این افزایش جمعیت در سال های اخیر به همراه تغییر الگوی مصرف و افزایش تقاضا برای مصرف منابع پروتئین، از یک طرف نیاز به تولید غذا را افزایش داده است و از طرف دیگر افزایش فعالیت صنعتی در کارخانجات و واحدهای صنعتی افزایش آلودگیهای محیط زیست و به ویژه آلودگی با فلزات سنگین را در پی داشته است. ورود پسابهای آلوده واحدهای صنعتی به آبهای جاری و زمین های کشاورزی و همچنین استفاده از سموم شیمیایی که به منظور افزایش حاصلخیزی خاک مورد استفاده قرار می گیرند، آلودگی محیطزیست و زمینهای کشاورزی را به دنبال دارند. سطح فلزات سنگین موجود در خاک با میزان تجمع این ترکیبات در گیاهان ارتباط مستقیم دارد این گیاهان توسط حیوانات مصرفشده و آسیبهای جدی بر سلامت آنها و نیز انسان، بهعنوان مصرف کننده نهایی فرآورده های این زنجیره، وارد میآورند. از آنجا که این ترکیبات در محیط زیست پايدار هستند، ورود تدریجی آنها به بدن موجودات زنده موجب تجمع این فلزات در بخش های مختلف زنجیره غذايي شده که در نتیجه آن، سطح فلزات سنگین در حلقه های انتهایی زنجیره غذايي تا چندين برابر سطح این ترکیبات در هوا یا آب میرسد و از اینرو تهديد جدي برای سلامت موجودات مصرف کننده اين مواد غذايي محسوب میشوند، چرا که این ترکیبات دارای خاصیت سمی هستند و در بدن موجود زنده با اتصال به هورمون ها، آنزیم ها و پروتئین ها موجب توقف فعالیت و اختلال در عملکرد طبیعی سلول ها و رشد می شوند، همچنین این ترکیبات بهعنوان عوامل بروز سرطان در انسان شناخته شده اند. لذا آگاهی از عوامل ایجاد آلودگی در زنجیره غذایی و بهکارگیری اقدامات مؤثر در کاهش سطح این آلودگیها نقش مهمی در امنیت غذایی و سلامت حلقه نهایی این زنجیره، یعنی انسان، ایفا مینماید. در این کتاب فلزات سنگین خطرناک و مخاطرات ناشی از سطوح بالای این فلزات در زنجیره غذایی از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است.
معرفی کتاب
با افزایش روزافزون جمعیت و تغییر الگوی مصرف، خصوصاً از نیمه دوم قرن حاضر، فعالیتهای صنعتی و کشاورزی دستخوش تغییرات عمدهای شده که این امر باعث آلودگیهای زیستمحیطی نیز گردیده است. هرساله فاضلابها و پسابهای کارخانهها و واحدهای صنعتی و مراکز شهری وارد محیطهای آبی گردیده و از آن طریق به زمینهای کشاورزی وارد میشوند. همچنین استفاده از سموم و کودهای شیمیایی به منظور باروری خاک، باعث آلودگی محیطزیست و زمینهای کشاورزی میشوند که این آلودگی مستقیماً وارد چرخه غذایی انسان میگردد. یکی از موارد مهم، آلودگی با فلزات سنگین است که با توجه سمیت زیاد آن و پایداری نسبی در محیط و بدن موجودات زنده، نیاز به توجه و بررسی زیادی دارد.
معرفی مخاطبین کتاب
این کتاب با بررسی خطرات ناشی از فلزات سنگین و احتمال ورود آن به زنجیره غذایی میتواند به عنوان یک منبع علمی مفید، مورداستفاده دانشجویان، محققین و اساتید رشتههای علوم زیستی، صنایع غذایی، پزشکی و دامپزشکی و مسئولین، قانونگذاران و برنامهریزان کلان کشور قرار گیرد.
معرفی مؤلفین کتاب
دکتر حمیدرضا قلمکاری، محقق و پژوهشگر، متولد سال ۱۳۵۲ در اصفهان، شهر گنبدهای فیروزهای است. وی دارای چندین عنوان مقاله، کتاب تخصصی و اختراع در حوزه دامپزشکی بوده و مدیرعامل گروه تولیدی، بازرگانی سپاهان دانه است. از مسئولیتهای اجتماعی ایشان میتوان به عضویت در شورای کارآفرینی استان، عضویت در هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی، صنعت و معدن ایران و نیز ریاست کمیسیون کشاورزی، آب و محیطزیست اتاق بازرگانی استان اصفهان اشاره نمود.
دکتر حمیدرضا قلمکاری
عضو هیأت رئیسه، هیأت نمایندگان و رئیس شورای مطالعات استراتژیک اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان | دوره نهم